Vì sao phải tiết kiệm?

Vì sao phải tiết kiệm?

Xin chào mọi người.
Hôm nay chúng ta tiếp tục với series tài chính cá nhân, với chủ đề: Vì sao phải tiết kiệm.

Mình tin chắc rằng mỗi cá nhân đều có hoàn cảnh khác nhau.
Tuy nhiên, nếu tiết kiệm được, thì lợi ích đầu tiên chính là:
bạn đang tự xây dựng cho mình một nền tảng tài chính vững chắc,
mà không phải dựa dẫm, không phải xin xỏ ai cả.
Tự mình làm ra – đó là điều rất đáng tự hào, và nó tạo cho bạn một sự tự tin rất lớn.

Như trong bài trước mình đã nói:
khi chúng ta tự kiếm được tiền và tự tiết kiệm được,
thì sự tự tin trong cuộc sống tăng lên rất nhiều.
Đi đâu, làm gì, mình cũng thoải mái hơn,
vì mình biết rằng – dù có chuyện gì xảy ra, mình vẫn có cách xử lý,
vì mình có tiền tích luỹ, có thể sửa sai hoặc nắm bắt cơ hội.

⸻

Lý do thứ hai – Phòng khi rủi ro bất ngờ

Không ai mong rủi ro, nhưng cuộc sống thì… rất đa dạng.
Sẽ luôn có những điều xảy ra mà mình không mong muốn.
Vì vậy, chúng ta phải luôn sẵn sàng.

Trong tiếng Anh có một câu rất hay: “Save for a rainy day.”
Tức là không phải ngày nào cũng là ngày nắng đẹp.
Sẽ có những “ngày mưa”, những chuyện không vui,
và lúc đó, tiền tiết kiệm chính là chiếc ô giúp bạn vượt qua.

Ví dụ như ốm đau, việc gia đình, tai nạn, những thứ bất ngờ ập đến…
Lúc ấy, nếu có sẵn một khoản dự phòng, bạn sẽ thấy mọi thứ nhẹ nhàng hơn nhiều.

⸻

Lý do thứ ba – Giữ giá trị và tăng trưởng tài sản

Khi bắt đầu tiết kiệm được rồi,
bạn nên lên kế hoạch để giữ giá trị đồng tiền của mình theo thời gian.

Vì có một khái niệm mà nhiều bạn nghe rồi nhưng chưa thật hiểu — đó là lạm phát.
Lạm phát khiến tiền mất giá dần theo thời gian, nên nếu không biết cách giữ và đầu tư, thì tiền bạn sẽ “bốc hơi” lúc nào không hay.

Tiết kiệm chính là bước đầu tiên để sau này bạn có thể đầu tư, để vừa giữ giá trị, vừa nhân tài sản lên, và xây dựng được một nền tảng tài chính cá nhân tăng trưởng bền vững.

⸻

Tiết kiệm bao nhiêu là đủ?

Theo nguyên tắc chung, 10–20% thu nhập là tỉ lệ lý tưởng để bắt đầu tiết kiệm có kế hoạch.
Tuy nhiên, nếu bạn có thu nhập cao hơn nhiều so với mức chi tiêu hàng tháng, thì hoàn toàn có thể tăng tỉ lệ tiết kiệm lên 30%, 40%, 50%, thậm chí 60% – tuỳ vào khả năng.

Ví dụ, bạn chi tiêu trung bình 15 triệu/tháng, nhưng tháng đó thu nhập 80 triệu –
nếu chỉ tiết kiệm 10% tức là 8 triệu, thì hơi ít.
Bạn hoàn toàn có thể dành ra 30–40 triệu để tiết kiệm.

Rút ra một điều: Càng tiết kiệm nhiều – càng tốt.
Nhưng nhớ rằng, phải tiết kiệm thông minh.

⸻

Đừng quên các “lọ tiền” khác

Tiết kiệm quan trọng, nhưng không phải là tất cả.
Bạn vẫn cần tôn trọng các khoản tiền khác —
như học tập, trải nghiệm, ăn chơi, từ thiện…

Ví dụ: “Lọ học tập.”
Khi bạn có nhiều tiền hơn, hãy dành một phần để phát triển tư duy và kỹ năng.
Vì nếu năng lực không tăng song song,
bạn sẽ không biết giữ và dùng tiền đúng cách.

Thực tế có rất nhiều người đột ngột có nhiều tiền – ví dụ trúng số – nhưng chỉ sau vài năm lại nghèo, thậm chí nợ nần.

Tỉ lệ này rất cao.
Lý do là họ không có đủ kiến thức, tư duy tài chính, nên không biết dùng tiền và giữ tiền thế nào cho đúng.

Mình cũng từng có giai đoạn như vậy — có những khoản tiền kiếm được đột xuất, khá lớn, nhưng rồi không giữ được, tiêu hết rất nhanh.
Nên đây là bài học mình rút ra sâu sắc: phải nâng cấp bản thân song hành với việc tăng thu nhập.
⸻

Nâng cấp cuộc sống

Khi bạn kiếm đều vài chục triệu mỗi tháng, không thể sống, ăn mặc, hay cư xử như thời sinh viên được.

Bạn nên nâng cấp cuộc sống của mình lên – ăn mặc chỉn chu hơn, ở nơi tốt hơn, giao du với những người giỏi hơn, môi trường cao hơn.

Vì chính môi trường mới sẽ kéo bạn đi lên.

⸻

Câu hỏi: Có nên đầu tư ngay khi tiết kiệm được một khoản?

Trước khi trả lời, hãy ghi nhớ một điều:

Học cách GIỮ tiền trước khi học cách NHÂN tiền.

Warren Buffett – huyền thoại đầu tư – có nói:
1. Nguyên tắc số 1: Không để mất tiền.
2. Nguyên tắc số 2: Luôn nhớ nguyên tắc số 1.

Giữ tiền không chỉ là để yên trong tài khoản, mà là biết tránh mất tiền — tránh lừa đảo, tránh mua sắm theo cảm xúc, tránh cám dỗ, tránh so sánh.

Vì vậy, nếu bạn hỏi “có nên đầu tư ngay khi vừa tiết kiệm được một ít tiền không?”
Thì câu trả lời của mình là: Còn tuỳ.

Có, nếu bạn thực sự hiểu rõ lĩnh vực mình định đầu tư.
Không, nếu bạn chưa hiểu gì về nó.

Ví dụ: bạn muốn đầu tư chứng khoán, thì phải hiểu mình đầu tư vào mã nào,
thị trường đang ở chu kỳ gì, doanh nghiệp đó có triển vọng hay đang gặp khó khăn.

Phải hiểu rất kỹ trước khi xuống tiền.

Cách tốt nhất để hiểu là: Học bài bản, và bắt đầu bằng số tiền nhỏ, để nếu có sai, cũng không mất quá nhiều.

⸻

Một lời nhắc nhỏ

Trong thời đại bây giờ, nhiều người xung quanh bạn có thể khoe rằng họ kiếm được rất nhiều tiền từ coin, vàng, chứng khoán, forex…

Và rất dễ khiến mình nóng ruột, muốn “lao vào” ngay.

Nhưng thực tế thì sao?
Theo thống kê, 90% người đầu tư cá nhân đều thua lỗ.
Chỉ 10% là có lãi – và trong 10% đó, phần lớn là người có kiến thức, có kỷ luật.

Vì thế, bạn có hai lựa chọn:
• Hoặc là mất tiền và học bằng trải nghiệm đau đớn,
• Hoặc là đi chậm, học trước – rồi mới đầu tư.

Và nếu bạn chưa hiểu rõ lĩnh vực mình định đầu tư, thì đừng vội.
Bởi vì đầu tư vào thứ mình không hiểu, chẳng khác nào ném tiền qua cửa sổ.

⸻

Lời kết

Thị trường tài chính là một trò chơi tổng bằng 0 – người này lời thì người kia lỗ.
Vì thế, hãy cố gắng đừng là người mất tiền.

Nếu chưa hiểu – hãy đi học. Và bắt đầu nhỏ, thật nhỏ.

Hãy học cách giữ tiền, rồi mới học cách nhân tiền.
Học liên tục – về tư duy, kỹ năng, kiến thức tài chính – để giữ được số tiền mình kiếm được, và nhân lên một cách bền vững.

Chúc bạn thành công.